Europees burgerschap in de klas
Casussen voor mondige EU-burgers
Edited by Griet Galle and Kris Grimonprez
Unieke en innovatieve methode voor vorming tot geïnformeerd en kritisch EU-burgerschap
De impact van de EU op het dagelijkse leven is enorm, maar niet altijd zichtbaar. Jongeren vormen tot geïnformeerde en mondige EU-burgers vraagt actief leren om hen voor te bereiden op maatschappelijke verantwoordelijkheid en democratische inspraak. Dit boek biedt een praktische handleiding voor alle leerkrachten in het secundair onderwijs en docenten in het hoger onderwijs die hun leerlingen en studenten kritisch burgerschap willen bijbrengen binnen verschillende vakken en opleidingen. Concrete casussen op basis van rechtszaken behandeld door het Hof van Justitie van de Europese Unie stimuleren studenten tot kritisch nadenken. De casussen illustreren treffend de impact van de EU in het dagelijkse leven van haar burgers op tal van maatschappelijke domeinen: van de interne markt en het vrije verkeer van goederen en personen, over thema’s als democratie, gelijkheid, privacy, sociale rechten, tot consumentenbescherming, milieu en migratie. Via een ruim aanbod van lesactiviteiten en werkvormen verleent het boek op een laagdrempelige wijze inzicht in het DNA van de EU en EU-burgerschap. Europees burgerschap in de klas is daarom een must-read voor iedereen die zelf Europees burgerschap beter wil begrijpen of jongeren wil stimuleren tot kritische reflectie hierover.
Deze handleiding is ontstaan vanuit het Erasmus+project Case4EU en is geschreven door een multidisciplinair team van auteurs (recht, filosofie, politieke en sociale wetenschappen).Met bijdragen van Celia Challet (Europacollege), Ellen Claes (KU Leuven), Caranina Colpaert (KU Leuven), Roel De Meu (KU Leuven), Susi Forderer (European University Institute), Griet Galle (KU Leuven), Sacha Garben (Europacollege), Kris Grimonprez (KU Leuven), Koen Lenaerts (KU Leuven), Randy Samyn (KU Leuven), Willem Theus (KU Leuven), Flore Vavourakis (KU Leuven), Piet Van Nuffel (KU Leuven), Kurt Willems (KU Leuven) en de studenten Kobe Adriaens, Arnaud Bouten, Eline D’Joos, Fien Van Reempts (KU Leuven) en Arne Verheyen.
Meer info op www.kuleuven.be/case4EU
E-boek verkrijgbaar in Open Access.
Voorwoord
Democratie
Het project Case4EU
Kijken achter het recht
Dank
Afkortingen
Visie
Mondige EU-burgers
EU-casusonderwijs: Objectief, kritisch en pluralistisch
Leeswijzer
Doelgroep
Ga jij de uitdaging aan?
Structuur
Casusfiches
Masterfiches
Werkvormenfiches
Woordenlijst
Hoe een casus kiezen?
Website
Schoolvriendelijke vertaling van basisteksten
Onderwijsdoelen van Case4EU
Overzichten van casussen
Overzicht per module (basismatrix)
Overzicht per lesthema of trefwoord
Overzicht per leerdomein
CASUSFICHES
Module 1: De interne markt – De EU als een open ruimte zonder binnengrenzen
Casus Schmidberger – Het verhaal van de milieubetogers op de snelweg
Casus TopFit – Het verhaal van de Italiaanse hardloper
Andere casussen in de module Interne markt 71
Module 2: Democratie en rechtsstaat
Casus Puppinck – Het verhaal van het Europees burgerinitiatief met twee miljoen handtekeningen
Andere casussen in de module Democratie en rechtsstaat
Module 3: Grondrechten op gelijke behandeling
Casus Defrenne – Het verhaal van de stewardess
Casus Feryn – Vacatures! Maar niet voor Marokkanen
Andere casussen in de module Gelijkheid
Module 4: Privacy
Casus Google Spanje – Het verhaal van de Spaanse zakenman tegen Google
Andere casussen in de module Privacy
Module 5: Sociale rechten
Casus Fuß – Het verhaal van de brandweerman
Casus Dano – Het verhaal van de sociale uitkeringen
Andere casussen in de module Sociale rechten
Module 6: Consumentenbescherming
Casus Teekanne – Het verhaal van het ‘framboos-vanille avontuur’
Andere casussen in de module Consumentenbescherming
Module 7: Milieu
Casus Craeynest – Het verhaal van de schonere lucht in Brussel
Andere casussen in de module Milieu
Module 8: Migratie, derdelanders en gecontroleerde buitengrenzen
Casus Haqbin – Het verhaal van de jonge Afghaan
Andere casussen in de module Migratie
MASTERFICHES
Masterfiche 1: Het DNA van de EU
Masterfiche 2: EU-regels
Masterfiche 3: Europees burgerschap
Masterfiche 4: Het Hof van Justitie van de Europese Unie
Masterfiche 5: De interne markt – De EU als een open ruimte zonder binnengrenzen
Masterfiche 6: Democratie en rechtsstaat
Masterfiche 7: Gelijkheid en non-discriminatie
Masterfiche 8: Privacy
Masterfiche 9: Sociale rechten
Masterfiche 10: Consumentenbescherming
Masterfiche 11: Milieu
Masterfiche 12: Migratie – Gecontroleerde buitengrenzen
WERKVORMENFICHES
Argumenten ordenen
Argumenten verbinden met het DNA van de EU
Begrippen matchen en toepassen
Borddiscussie (chat talk)
Carrousel (speeddate)
Creatieve opdracht
Debat met jury
Definitiegesprek
Dilemmagesprek
Doceren
Eliminatiespel
Expertgroepen (jigsaw)
Filosofisch (onderzoeks)gesprek
Gestructureerde academische controverse (SAC)
Hoekenwerk
Klasgesprek
Lezen / Luisteren met opdrachten
Lezen van een tekst in een vreemde taal
Link met de leefwereld
Living library
Onderwijsleergesprek
Opzoekwerk
Origami-oefening
Overloopdebat
Perspectiefwisseling
Roezemoesgroepen (of zoemsessie)
Rollenspel (over een EU-casus)
Schaal van rechtvaardigheid
Schrijfopdracht
Simulatie (over een EU-casus)
Stap-vooruit-spel
Stellingenspel
Think – pair – share (denken – delen – uitwisselen)
Verbinden met EU-waarden en -doelstellingen
Waardenschaal
Wat als?
Wat denk jij?
Wat beslis jij als rechter?
What happens next?
Bijlage: Woordenlijst
Auteurs
Illustratieverantwoording
Format: Textbook - free ebook - PDF
328 pages
ISBN: 9789461664570
Publication: June 20, 2022
Languages: Dutch; Flemish
Download: https://library.oapen.org/handle/20.500.12657/56700
Kris Grimonprez schreef het boek ‘The European Union and Education for Democratic Citizenship’ en lanceerde het Erasmus+ project Case4EU. Ze is doctor in de rechten en verbonden aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid (KU Leuven) als vrijwillig wetenschappelijk medewerker.