Dekolonisering in verleden en heden

Postkoloniale en subalterne perspectieven voor geschiedenisonderwijs

Enrico Castro Montes, Idesbald Goddeeris, Magaly Rodríguez García, Janne Schreurs, Karel Van Nieuwenhuyse, and Marjolein Wilke

Regular price €19.50 (including 6% VAT) Sale

Textbook - paperback

VIEW Text edition - ebook

Kolonialisme kwam niet tot een einde na de formele onafhankelijkheid van kolonies. Ook vandaag nog zien heel wat mensen koloniale structuren en denkwijzen doorwerken. Ze verwijzen daarbij naar allerlei vormen van discriminatie, racisme, sociale ongelijkheid en ongelijke machtsverhoudingen. Zij roepen daarom ook op om samenlevingen wereldwijd te dekoloniseren.

Dit volume in de reeks Historisch Denken verbindt het actuele maatschappelijke debat met recente ontwikkelingen en trendbreuken in de geschiedschrijving over postkolonialisme, (de)kolonisatie en subalterniteit (ondergeschiktheid) en geeft concrete aanzetten voor de vertaling ervan naar de klaspraktijk. Het eerste deel plaatst het dekolonisatieproces in een historisch kader en brengt op een bevattelijke manier de vernieuwende perspectieven en inzichten van invloedrijke post- en dekoloniale denkers in kaart. In het tweede deel worden deze nieuwe perspectieven vertaald naar concrete lesmodules voor het secundair onderwijs, conform de nieuwe minimumdoelen en leerplannen geschiedenis.

Dekolonisering in verleden en heden is een aanrader voor geschiedenisleerkrachten en historici en al wie geïnteresseerd is in (post)koloniale geschiedenis en recente (historiografische) stromingen, perspectieven en denkwijzen binnen het postkoloniale, dekoloniale en subalterne denken.

INLEIDING:
Dekolonisering: Verkenning van een fenomeen 

DEEL I:
Postkoloniale en subalterne perspectieven

1. Dekolonisering in verleden en heden
1.1 De eerste dekolonisatiegolf 
1.2 De tweede dekolonisatiegolf 
1.3 Een derde dekoloniseringsgolf? 

2. Dekolonisering en postkolonialisme in academische concepten en theorieën 
2.1 Koloniale geschiedenis: historiografische evoluties 1950-2020 
2.2 Postkolonialisme en dekolonialiteit 
2.3 Centrale concepten 
2.4 Casestudie: Rigoberta Menchú 
2.5 Conclusie: weg vooruit = weg met Europa? 

3. Wat is subalterniteit en hoe schrijven we de geschiedenis ervan? 
3.1 Ontstaansgeschiedenis en evolutie van Subaltern Studies 
3.2 Methodologische vragen 
3.3 De vele gezichten van subalterniteit 
3.4 Conclusie 

DEEL II:
Lesmodules over dekolonisering na 1945 

Inleiding bij de lesmodules 
1. Historisch denken in de nieuwe minimumdoelen 
2. Didactische verwerking 
3. Inhoud van het lespakket 
4. Centrale ontwerpprincipes 
5. Gebruik van het lespakket 
6. Materiaal 
7. Vervolg van deel 2 – Lesmodules over dekolonisering na 1945 

Thema 1: Politieke dekolonisatieprocessen na 1945 
1. Inleiding thema “Politieke dekolonisatieprocessen na 1945” 
2. Lesmodule: De dekolonisatie van Brits-Indië 
3. Lesmodule: De dekolonisatie van Belgisch-Congo 

Thema 2: Collectieve herinneringen aan de dekolonisatie 
1. Lesmodule: Evoluerende herinneringen aan de (de)kolonisatie 

Thema 3: De nasleep van de (de)kolonisatie 
1. Inleiding thema “De nasleep van de (de)kolonisatie” 
2. Lesmodule: De verdeling van Brits-Indië en de Rwandese genocide 
3. Lesmodule: Mechanismen van wij-zij denken 
4. Lesmodule: Postkoloniale verhoudingen 

Thema 4: Migratie naar (West-)Europa na 1945 
1. Inleiding thema “Migratie naar (West-)Europa na 1945” 
2. Lesmodule: Migratiebewegingen na 1945 
3. Lesmodule: Migratiedebatten 

Thema 5: Subalterniteit 
1. Inleiding thema “subalterniteit” 
2. Lesmodule: Een subalterne geschiedenis van prostitutie en sport

Lexicon – kennis van geschiedenis 
1. Kritische bronnenanalyse 
2. Historische redeneerwijzen

Format: Textbook - paperback

Size: 230 × 170 mm

152 pages

ISBN: 9789462703506

Publication: March 13, 2023

Series: Historisch denken

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 153207

Enrico Castro Montes werkt aan de KU Leuven als aspirant van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) aan een doctoraat over sport, nationalisme en subalterniteit in Latijns-Amerika.
Idesbald Goddeeris is professor of colonial history at the research unit MoSa (Modernity and Society, 1800-2000), KU Leuven. Idesbald Goddeeris is hoogleraar koloniale geschiedenis aan de KU Leuven.
Janne Schreurs werkt aan de KU Leuven als aspirant van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) aan een doctoraat over het Belgisch koloniale verleden in Latijns-Amerika.
Karel Van Nieuwenhuyse is als hoofddocent geschiedenisdidactiek coördinator van de educatieve master cultuurwetenschappen KU Leuven.
Magaly Rodríguez García is hoofddocente subalterne geschiedenis aan de KU Leuven.
Marjolein Wilke behaalde aan de KU Leuven een doctoraat over de relatie tussen historisch denken en burgerschap.

Ondanks dat deze didactische bundels zijn afgestemd op het Vlaamse curriculum zijn de onderwerpen en de aanpak ook eenvoudig te implementeren in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. De onderwerpen die spelen en de vakdidactische methodieken die worden gebruikt, verschillen inhoudelijk niet zoveel van wat er in Nederland speelt. En dat geldt zeker voor het onderwerp van de nieuwste bundel in de reeks: dekolonisatie.(...) In de vijf modules wordt niet alleen het denken over het dekolonisatieproces van Belgisch-Congo besproken. Er zijn op basis van de vier bouwstenen lessen ontwikkeld over het dekolonisatieproces in Brits-Indië, het Israëlisch-Palestijnse conflict, Rwanda, migratiebewegingen na 1945 en het concept subalterniteit. Dit maakt de bundel des te interessanter voor het Nederlandse onderwijs. Het wordt zo eenvoudiger om het denken over dekolonisatie in Indonesië met meerdere landen te vergelijken. - Daan van Leeuwen, Kleio 7,2023