Tijd, evolutie en duurzaamheid

Negentiende editie van een interdisciplinaire lessenreeks

We beseffen dat tijd voorbijgaat omdat we kunnen nadenken over wat is geweest. Kunnen stilstaan bij wat is gebeurd, genereert tegelijk de mogelijkheid te denken aan wat zal komen. Daarom creëren we monumenten, daarom doceren we geschiedenis. Architecten en historici lichten dat in dit boek toe. Ze bevestigen wat Faulkner schreef: ‘The past is never dead. It's not even past'. Wat in het verleden is gebeurd, drukt zijn stempel op het heden.

Tijd blijkt ook relatief. We denken tijdsverloop in mensenmaat. De wetenschap ontdekte hoe futiel de tijd van mensen is in het licht van de tijd van het universum en van de evolutie. Toch blijkt de impact van mensen op de natuur ingrijpend. Niet alleen een mensenleven is fragiel, ook de biodiversiteit op onze blauwe planeet blijkt uiterst kwetsbaar. Daarom lijkt het de opdracht van deze tijd duurzaamheid te creëren. De thema's in deze lessenreeks kruisen elkaar en zijn complementair. Tegelijk vormt deze bundel een tijdsdocument. In de lessen weerspiegelt zich de tijdsgeest, met zijn angst en hoop.

Contributors
bOb Van Reeth, Kaat Wils, An Goris, Kevin Verstrepen, Mathijs Lamberigts, Jan Hertogen, Helder De Schutter, Manuel Sintubin, Peter Tom Jones, Moritz Diehl, Olivier Honnay, Joris Vandenberghe, Erwin Ooghe, Marie-Christine Janssens

Voorwoord

Over recent werk
bOb Van Reeth
Waar ik mee bezig ben: de vernieuwde Dossinsite in Mechelen
Wat mij bezighoudt: intense afwezigheid 37

Zin en onzin van herinneringseducatie
Kaat Wils en Karel Van Nieuwenhuyse
Burgerschapsopvoeding en oorlogsherinnering: een historisch perspectief
Geschiedpolitiek en onderwijs
Herinneringseducatie en geschiedenisonderwijs
Tot slot
Noten
Literatuur

Waar staan we tien jaar na het Menselijk Genoom Project?
Het voorbeeld van multiple sclerose
An Goris
Een kennismaking met multiple sclerose (MS)
Een kennismaking met enkele begrippen uit de genetica
Vooruitgang in MS-genetica
Implicaties
Tot slot
Bibliografie en verdere lectuur

Darwin 2.0?
Van Lamarck over Darwin naar Weismann - en terug
Kevin J. Verstrepen
Inleiding: de (on)afhankelijkheid van variatie en selectie
Barstjes in de nieuwe synthese
Een nieuwere synthese?
Bronnen en literatuur

Vaticanum II (1962-1965)
Een poging tot antwoord op een crisis in de katholieke Kerk
Mathijs Lamberigts
Inleiding
Een unieke paus
Een uniek concilie
Een merkwaardige start
De vruchten
De erfenis van Vaticanum II
Het huiswerk
Aanbevolen literatuur

De ontdekking en meting van ‘deep time'
Jan Hertogen
Deep time en geogeschiedenis
Het westerse beeld van de wereld bij het begin van de eeuw van de verlichting (ca.1700)
De achttiende eeuw: van deductieve arm-chair science naar inductief terreinwerk
De negentiende eeuw: de inductieve benadering domineert
De twintigste eeuw: de ontwikkeling van de absolute geochronologie met radionucliden
‘Deep time' aangevochten: het moderne creationisme
Lessen voor de toekomst
Aanbevolen literatuur

De filosofie van de taalpolitiek
Helder De Schutter
Drie tradities
Talige rechtvaardigheid vandaag
Conclusie
Bronnen

Mens en aardbeving
Een haat-liefdeverhouding
Manuel Sintubin
De ‘Zeven van L'Aquila'
Van natuurfenomeen tot natuurramp
Assessing the earthquake hazard
Mitigating the earthquake risk
Aardbevingen, een bedreiging voor onze stadswereld
Mens en aardbeving, een haat-liefdeverhouding
Aanbevolen literatuur

De transitie naar duurzaamheid
Voorbij het technologisch optimisme
Peter Tom Jones
Welkom in het Antropoceen
Een gefaseerde aanpak
Transitiemanagement als nieuw kader
Transitiemanagement voor duurzame consumptie en productie
Transitiepaden naar Sustainable Consumption and Production (SCP)
Besluit
Dankwoord
Referenties

Airborne windenergie
Snelle kites produceren groene stroom
Moritz Diehl, Jan Swevers en Dirk Vandepitte
Inleiding
Het crosswind-effect en andere concepten
Classificatie van airborne windenergiesystemen
Airborne windenergieonderzoek aan de KU Leuven
Uitdagingen voor de toekomst
Dankwoord
Noot
Verklarende woordenlijst
Aanbevolen literatuur

Biodiversiteit
Nuttig, nodig of overbodig?
Olivier Honnay
Een korte historiek van het begrip ‘biodiversiteit'
Hoeveel soorten op aarde?
Ecosysteemfuncties en ecosysteemdiensten van biodiversiteit
Op weg naar de zesde massa-extinctie?
Beschermen van biodiversiteit in de eenentwintigste eeuw
Besluit
Literatuur

Suïcide
Een onoplosbare puzzel
Joris Vandenberghe
Inleiding
Terminologie
‘Pathologische' en ‘rationele' suicide
In gesprek met de suicidale patient
Hoe verloopt de hulpverlening bij een suicidale patient?
Dwang en gedwongen opname
Besluit
Bibliografie

De financiering van het hoger onderwijs
Wie moet de rekening betalen?
Erwin Ooghe
Aanleiding
De participatiebeslissing
Marktfalingen
Gedragsfalingen
Beleid
Noten

Handhaving van het auteursrecht op het internet
Een moeilijke evenwichtsoefening tussen de bescherming van creativiteit en de belangen van gebruikers
Marie-Christine Janssens
Inleiding
Wel of geen auteursrecht? Meestal wel
Gebruik zonder toestemming is inbreuk op auteursrechten en/of naburige rechten
Sommige vormen van gebruik vormen geen inbreuk
Handhaving van het auteursrecht bij inbreuken op het internet
Tot besluit: het einde is nog niet in zicht
Noten
Aanbevolen literatuur

Lijst van de auteurs

Format: Edited volume - hardback

Size: 240 × 160 × 30 mm

250 pages

ISBN: 9789058679420

Publication: March 25, 2013

Series: Lessen voor de eenentwintigste eeuw 19

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 81340