De paus uit de Lage Landen Adrianus VI 1459-1523

In 2009 was het 550 jaar geleden dat Adriaan van Utrecht, de enige paus uit de Lage Landen, in Utrecht het levenslicht zag. Hij werd na een uiterst succesvolle carrière aan de Leuvense universiteit benoemd tot raadsheer en opvoeder van Karel V, die hem vervolgens als zijn vertegenwoordiger naar Spanje stuurde. Daar vernam hij in februari 1522 dat hij tot paus was verkozen. In Rome werd hij onder meer belast met de hervorming van de curie en de bestrijding van het lutheranisme. In deze catalogus komen verschillende aspecten van deze boeiende figuur aan bod, zoals zijn wetenschappelijke activiteit, zijn verhouding tot Erasmus en tot Luther, en zijn entourage die overwegend uit de Nederlanden stamde. Daarnaast wordt ook ruim aandacht besteed aan het ‘Nachleben' van deze paus in de biografische traditie en aan de portretten op munten, penningen en gravures. Vrijwel al het materiaal dat hier wordt beschreven, is afkomstig uit de rijke collecties van de Koninklijke Bibliotheek van België te Brussel en van de Centrale Universiteitsbibliotheek en de Maurits-Sabbebibliotheek van de Katholieke Universiteit Leuven. Recent wetenschappelijk onderzoek maakt het mogelijk het beeld van deze paus als een kleurloos en onbeduidend pontificaat te corrigeren tot een voorloper van de contrareformatie.

INHOUD

Voorwoord

Michiel VERWEIJ, Proh dolor, quantum refert in quae tempora.

Adrianus VI: een poging tot synthese

M.W.F. STONE, Adrian of Utrecht as a moral theologian **

Michiel VERWEIJ, Pasquinaden op Adrianus VI en andere pausen in de Collectanea van Gerard Geldenhouwer (Brussel, Koninklijke Bibliotheek, ms. II 53)

Antoine BODAR, Adriaan VI in beeltenis

Jutta Gà–TZMANN,Das Grabmal Hadrians VI. im Chor von S. Maria dell'Anima

István BEJCZY, The Cardinal Virtues at Pope Adrian's Grave. A Study in Context

Michiel VERWEIJ, La correspondance de Cranevelt et le cercle d'Adrien: un réseau humaniste en plein fonctionnement

Michiel VERWEIJ, Theodoricus Hezius, Pope Adrian's secretary, and Desiderius Erasmus: clash of interests, treason or bad understanding?

Catalogus:

I De wetenschappelijke activiteit van Adrianus van Utrecht

A Adrianus als leermeester van Karel V: KBR ms II 240/9

II Het thuisfront na Adrianus' pauskeuze

III Adrianus' Nederlands-Leuvense entourage in Rome

IV The begin van een pontificaat: Adrianus komst naar Rome

V Adrianus en Erasmus

VI Adrianus en de Lutherse kwestie

VII Adrianus' dood (14 september 1523)

B KBR, ms. 13986 Het grafschrift van Adrianus

VIII Nachleben

IX Portrettengalerij

X Drie monumenten voor Adrianus VI

**
Kennisgeving De uitgever van dit boek heeft kennis genomen van een klacht van Rudolf Branko Hein, waarin hij meldt dat het artikel 'Adrian of Utrecht as a moral theologian' door M.W.F. Stone, pp. 19-44 in deze bundel, talrijke passages en voetnoten bevat die met miskenning van het auteursrecht letterlijk zouden zijn vertaald en overgenomen uit zijn boek 'Gewissen bei Adrian von Utrecht (Hadrian VI.), Erasmus von Rotterdam und Thomas More: ein Beitrag zur systematischen Analyse des Gewissensbegriffs in der katholischen nordeuropäischen Renaissance' (StM 10), Münster 1999, pp. 175-261. Zonder een standpunt in te nemen over de grond van deze klacht, acht de uitgeverij het raadzaam om de lezer op de hoogte te brengen van de klacht en naar de oorspronkelijke tekst te verwijzen. De uitgever behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de genoemde klacht en de rechtsgevolgen daarvan.

Notification The publisher of this book has received a complaint by Rudolf Branko Hein in which he states that the article 'Adrian of Utrecht as a moral theologian' by M.W.F. Stone, pp. 19-44 in this book, contains many passages and footnotes which are said to have been translated literally and to originate from his book 'Gewissen bei Adrian von Utrecht (Hadrian VI.), Erasmus von Rotterdam und Thomas More: ein Beitrag zur systematischen Analyse des Gewissensbegriffs in der katholischen nordeuropäischen Renaissance' (StM 10), Münster 1999, pp. 175-261, thus infringing his copyright. Without giving any view on the merits of the complaint, the publisher considers it appropriate to inform the reader thereof and to refer him to the original text. The publisher reserves all rights with regard to the said complaint and the legal consequences thereof.

Format: Edited volume - paperback

Size: 240 × 160 mm

ISBN: 9789058677761

Publication: December 24, 2009

Series: Supplementa Humanistica Lovaniensia 27

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 57490

Deze uitgave is van hoog academisch niveau en de artikels zijn ook in verschillende talen (Frans, Engels, Duits, Nederlands). Het is op dit ogenblik het enige noemenswaardige werk over deze bijzondere paus. (EVN)
Verschenen op http://www.christusrex.be/Â (7/7/2010)