Haven in de branding

De haven van Antwerpen telt vandaag de dag 65.000 voltijdse banen en genereert bijna 3% van het bruto binnenlands product. Over de manier waarop dit economische complex tot stand kwam, is maar weinig bekend – behalve dat er sinds 150 jaar een bijna explosieve groei moet hebben plaatsgevonden. Haven in de branding analyseert voor het eerst het tijdspad,de oorzaken en gevolgen van deze groei op basis van de goederen-stromen en de toegevoegde-waardecreatie. Zo wordt de waarde van de Antwerpse staaltrafiek verduidelijkt, net als de impact van de tonnage balans, de mythe van de ‘spoorweghaven Antwerpen’ en het ‘Belgische’ karakter van de overslag. Ook de groei bij inter-nationale concurrenten Rotterdam en Hamburg komt aan bod. Centraal staat de vraag hoe de haven van Antwerpen goederen-stromen kon aantrekken. Was de haven gelijk een rots in de branding overgeleverd aan de grillen van de stroming, of hadden havenarbeiders en havenbestuurders invloed op de richting en de sterkte van de stroom?

Deel I - De ontdekking van de havens: Literatuuroverzicht en theorievorming

1 De internationale maritieme economische geschiedenis en de havenrevival
2 De haven van Antwerpen in de literatuur: terug van nooit weggeweest?
3 Hoe de havenexpansie verklaren? Referentiekader, begripsomschrijving en theorievorming

Deel II - Over tonnen, tonnenmaat en toegevoegde waarde: de cijfers aan het woord

1 Beknopt bronnenoverzicht
2 Scheepsbewegingen
3 Goederenstromen
4 Toegevoegde waarde

Deel III - Kapers op de kust: Antwerpen en haar concurrenten in de Hamburg-Le Havre range

1 Methodologie comparatief onderzoek
2 Goederenstromen: Rotterdam boven
3 Toegevoegde waarde: Antwerpen boven

Deel IV - Determinanten van de havenontwikkeling: Antwerpen speelbal van de wereldeconomie?

1 Technologische en organisatorische innovaties: de havenindustrialisatie
2 Havenbestuur en havencapaciteit: van tool port naar landlord port
3 Lijnvaart: alfa en omega

Format: Monograph - paperback

Size: 240 × 160 × 20 mm

465 pages

ISBN: 9789058677020

Publication: December 15, 2008

Series: Studies in Social and Economic History 34

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 54455

Reginald Loyen studeerde Moderne geschiedenis, Internationale betrekkingen en Maritieme wetenschappen. Hij publiceerde voornamelijk over de economische geschiedenis van de havens van Antwerpen en Rotterdam (negentiende en twintigste eeuw). Zijn onderzoeksinteresse omvat havenconcurrentie, havenindicatoren en havenbestuurlijke problemen.

Doordat de diverse reeds gepubliceerde deelonderzoeken in Haven in de branding in een vernieuwend internationaal perspectief worden geplaatst, kan dit boek als hét standaardwerk over de Antwerpse haven in de twintigste eeuw worden beschouwd. Ook in Nederland kunnen maritiem geïnspireerde historici en economen dit boek niet aan zich voorbij laten gaan.
Stéphane Hoste, Tijdschrift voor Zeegeschiedenis, jaargang 29, 2010 nr 2