De stuurbaarheid van onderwijs

Onderwijs is een maatschappelijk veld dat zich niet gemakkelijk laat (be)sturen. Initiatieven van de overheid om onderwijsvernieuwingen door te voeren, te garanderen dat bepaalde maatschappelijk relevante taken door scholen worden uitgevoerd, of ervoor te zorgen dat onderwijskwaliteit wordt waargemaakt, blijken in de praktijk nooit zonder meer de beoogde effecten te hebben. Toch staan beleidsverantwoordelijken - nationaal, regionaal, lokaal - onder druk om het onderwijs te sturen. In brede lagen van de samenleving leeft zeer sterk de overtuiging dat onderwijs niet alleen kan, maar ook moet gestuurd worden. Daarom blijft de kwestie van de voorwaarden en middelen om onderwijs op een effectieve wijze te sturen prominent aanwezig op de agenda van beleidsverantwoordelijken en onderwijsonderzoekers. Omdat het daarbij ook om een pedagogische problematiek gaat, dringt zich onvermijdelijk de vraag op naar de wenselijkheid en de legitimiteit van deze sturing. Met andere woorden, het gaat niet alleen over het kunnen sturen (de vraag van de effectiviteit), maar ook over het mogen (de vraag van de legitimiteit). Als boutade geformuleerd, gaat het in dit boek dus om de vragen: wanneer beleidsverantwoordelijken (om welke redenen ook) het onderwijs willen sturen, kunnen ze dan ook wel? En als ze kunnen, mogen ze het ook? En zouden ze moeten willen? Vanuit een eigen invalshoek (juridisch, sociologisch, onderwijskundig, wijsgerig-pedagogisch, historisch) leveren de verschillende auteurs een bijdrage aan het ontrafelen van deze problematiek.

Woord vooraf

Effectief en legitiem sturen in onderwijs. Een inleiding
Geert Kelchtermans

Hoofdstuk 1
Legitiem en beïnvloed(end) beleid: een integrale benadering
Willy Wielemans

Hoofdstuk 2
Internationale sturing in het beleid rond hoger onderwijs
Jef Verhoeven, Geert Kelchtermans en Kristien Michielsen

Hoofdstuk 3
Het recht als context en als instrument voor het onderwijsbeleid
Raf Verstegen

Hoofdstuk 4
Over stuurbaarheid van het onderwijs. Een analyse van sturend beleid, resultaten en niet-bedoelde effecten
Roland Vandenberghe

Hoofdstuk 5
Sturing en de betekenisgeving door leerkrachten vij innovatieprocessen
Dolf Van den Berg

Hoofdstuk 6
Externe sturing en interne bronnen van verhoogde werkdruk. Een gevalsstudie over geïntensifieerde werkcondities
Katrijn Ballet en Geert Kelchtermans

Hoofdstuk 7
Macrobeleid verstrikt in micropolitiek. Een gevalsstudie over externe kwaliteitszorg in basisscholen
Geert Kelchtermans

Hoofdstuk 8
Onderwijsinteractie in verschuivend perspectief
Raf Vanderstraeten en Marc Depaepe

Hoofdstuk 9
Het permanente kwaliteitstribunaal in het onderwijs
Jan Masschelein en Maarten Simons

Over de auteurs

Format: Textbook - paperback

Size: 240 × 160 × 10 mm

212 pages

ISBN: 9789058674067

Publication: September 21, 2004

Series: Studia Paedagogica 37

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 65340