Wetenschap op de proef

Verborgen allianties tussen staat en wetenschap in België. Het laboratorium met zijn glanzende proefbuizen en steriele witte jassen geniet vandaag een onbetwiste autoriteit als bron van kennis. Aanvankelijk waren universiteiten de eersten om het laboratorium als site van wetenschapsbeoefening te introduceren. In Wetenschap op de proef schetst Lyvia Diser hoe ook de Belgische staat daarna de mogelijkheden verkende om laboratoriumwetenschap in zijn beleid een plaats te geven. De auteur toont aan dat de onbetwiste objectiviteit en autoriteit van het laboratorium het resultaat was van een subtiel gevoerde en soms verbeten strijd tussen verschillende belangengroepen, waarbij de laboratoriumwetenschap binnen overheidsrangen werd getemd tot een niet-controversieel en hanteerbaar instrument, in het licht van de vooruitgang van de Belgische staat. De lezer krijgt zo een verrassende inkijk in de verborgen allianties tussen staat en wetenschap in de Belgische geschiedenis rond de eeuwwisseling.

Deze publicatie is GPRC-labeled (Guaranteed Peer-Reviewed Content).

Dankwoord
Inleiding

Wetenschap voor een nieuwe natie

Platteland in crisis
Ellende op het platteland, elite in het parlement
Wetenschap tussen wuivend koren
Alliance de la science avec l'agriculture pratique
De boerenhogeschool
Katholieken versus liberalen
Een rijke oogst

Een Duits station op Belgische bodem?
Landbouwschool met ambitie
Agrikulturwissenschaft op Belgische bodem
Petermann en zonen
Uitvliegen
Verre idealen versus plaatselijke praktijk

Moraliser le commerce. Over kunstmest, keurzegels en klandizie
De rush naar het nieuwe goud
De taal van het weten
Landbouwer in de sleutelrol
Mest onder de microscoop
De verheffende kracht van wetenschap
Verenigde belangen

Tussen staat en wetenschap

Een katholiek landbouwoffensief
Het politieke landschap omgeploegd
Voor boerenhof en kerktoren: offensief in crisistijd
Een ministerie voor landbouw
Kiemen in het middenveld
Catholique sincère, ardent pionnier de la science
Onder een nieuwe meester

Publieke dienstverlening in de sanctuaire de la science
Nieuwe meester, nieuwe zeden
Boeren in de labbatoire
Bunsenbrander en brievenboek
Bureaucratisch Brussel of boerenbuiten?

Als één enkel laboratorium
Scheikunde als scheidsrechter
Formant une seule et même institution
Kleine boer, machtig monopolie
Nieuwe uitdagingen

De wetenschap van de staat

David en Goliath. De clash tussen staat en privaat
Een geduchte concurrent
Spécialistes en tout genre!
Het bietendebacle
Strijd om de onpartijdigheid
Thuiswedstrijd
Genese van een laboratoriummodel voor het Belgisch landbouwbeleid

Grâce au concours des laboratoires
Des liens étroits: oorslogsherstel door wetenschap
Beleid in de ban van het laboratorium
Ambtenaar in witte jas
Onderzoek: een buitenbeentje
Emanatie van een overheidslaboratoriumtype

Besluit
Noten
Bibliografie
Archief
Gedrukte bronnen
Illustratieverantwoording
Index

Format: Monograph - hardback

Size: 240 × 160 mm

300 pages

ISBN: 9789462700680

Publication: May 24, 2016

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 108917

Lyvia Diser is doctor in de Geschiedenis. Haar specialisatiegebied is wetenschapsgeschiedenis van de Nieuwste Tijd. Ze is tevens verbonden aan het Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen van de Universiteit Gent.

  Isis
Het mooi opgebouwde verhaal is gebaseerd op een uitmuntende kennis van de literatuur en uiterst rijk bronnenmateriaal, met als resultaat een heel aangenaam evenwicht tussen enerzijds de ruimere maatschappelijke en politieke context in een internationaal kader (al wordt de puur Belgische invalshoek wel dominanter in de loop van het boek) en anderzijds een concreet, levendig beeld van de dagelijkse praktijk in de laboratoria.
Pieter Dhondt, Studium, volume 10, 2017
  Studium

Ce livre jette un regard neuf sur un aspect peu connu de la recherche financée par le gouvernement belge : la science de laboratoire au service de l'État. Il s'agit d'un ouvrage consacré spécifiquement à l'évolution des stations et laboratoires agricoles. [...]
Bien que cette étude, réalisée par Lyvia Diser, docteur en histoire de la KU Leuven et actuellement attachée au Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen de l'Universiteit Gent, mette en lumière une variété de débats locaux et nationaux relatifs à la science de laboratoire, l'auteur se montre parfaitement capable de les relier à une série de développements au niveau international. Elle travaille sur les dernières connaissances acquises dans le domaine des Laboratory Studies et inclut dans son analyse l'évolution des sciences de laboratoire en Allemagne et en France, deux pays qui ont servi de modèles pour la variante belge. [...]
Cet ouvrage est agréable à lire grâce au style souple et raffiné de son auteur. Il est enrichi d'images soigneusement choisies.
Jan Vandersmissen, Contemporanea, Jaargang XXXIX, 2017, Nummer 1