Weten wat telt in tijden van crisis

Lessen voor de eenentwintigste eeuw

Edited by Bart Pattyn and Pieter d'Hoine

Regular price €34.50 (including 6% VAT) Sale

Textbook - hardback

VIEW Textbook - ebook - PDF

Interfacultaire lessenreeks over mens, maatschappij en wetenschap

Wanneer alles goed gaat, stellen we ons weinig vragen. Het is de confrontatie met het weerzinwekkende of levensbedreigende die onze vertrouwde wereld op losse schroeven zet.

Enkele schokkende incidenten van politiegeweld tegen zwarte mensen in de VS gaven in het voorjaar van 2020 aanleiding tot een massale solidariteitsbeweging. Ook bij ons heeft Black Lives Matter het kritisch besef over ons koloniaal verleden aangescherpt. Op een heel andere manier haalt de covid-19-pandemie onze vertrouwde wereld grondig overhoop. Tal van academici werden uitgenodigd om deskundige duiding te geven in het publieke debat: niet alleen over de interpretatie van statistische gegevens, maar ook over de impact van de pandemie op de organisatie van onze volksgezondheid en op ons economisch weefsel. Waar we minder bij stilstaan is welk effect de pandemie bovendien heeft op de voedselzekerheid in de wereld.

De gezondheidscrisis is zo alomtegenwoordig dat ze andere crisissen naar het achterplan terugdringt. De Brexit jaagt echter een economische en politieke schokgolf door Europa die nog lang zal nazinderen. Tegelijk staan we aan het begin van een ongekende klimaatcrisis waarvan de omvang nog nauwelijks te overschouwen is. Die spoort ons aan om fundamenteel anders te gaan denken over energiebevoorrading, woonbeleid en afvalverwerking. Over deze en andere thema’s gaat het in deze nieuwe reeks Lessen voor de XXIste eeuw.  

Met bijdragen van Bambi Ceuppens, Geert Molenberghs, Thomas Neyens, Geert Verbeke, Jo Swinnen, Hylke Vandenbussche, Pierre Delaere, Jeroen Meulemans, Hans Leinfelder, Hans De Witte, Anthony Dupont, Rudi D’Hooge, Heidi Salaets, Lorenz Demey, Giselinde Kuipers, Jo Van Caneghem

INLEIDING

BLACK LIVES MATTER, OOK IN BELGIË 
Bambi Ceuppens
Inleiding 
Iedereen racist? 
Racisme als historisch fenomeen 
Religieus onderscheid en de opkomst van de transatlantische slavenhandel
Van religie en cultuur tot ‘ras’ 
Racisme en kolonisatie 
Racisme als ideologie 
Vergeten geschiedenis en ‘natuurvolkeren’ 
Koloniale propaganda werkt (nog na) 
Waar blijven de wetenschappers? 
Besluit 
Literatuur 

COVID-19: EEN EPIDEMIOLOGISCHE EN BIOSTATISTISCHE KIJK OP DE PANDEMIE 
Geert Molenberghs, Thomas Neyens en Geert Verbeke
COVID-19, epidemiologie en biostatistiek 
Spatiale statistische analyse in de eenentwintigste eeuw 
Klinische studies in de context van COVID-19 
Referenties 

COVID-19 EN VOEDSELZEKERHEID 
Johan Swinnen, Caroline Miehe en Dorien Emmers
De situatie voor COVID-19 
De effecten van COVID-19 
COVID-19 versterkt ongelijkheid in voedselzekerheid 
Literatuur 

DE BREXITSAGA: HET EINDE VAN EUROPA? 
Hylke Vandenbussche
Directe handel met het Verenigd Koninkrijk 
Parameters 
Data 
Directe versus indirecte effecten 
Resultaten van het globale netwerkmodel 
Conclusies 
Literatuur 

DE TRACHEA: TRANSPLANTATIE EN UTOPISCHE ORGAANREGENERATIE 
Pierre Delaere en Jeroen Meulemans
Inleiding 
Herstel van circumferentiële tracheale defecten 
Tracheatransplantatie voor patch tracheale defecten 
Conclusie 
Referenties en literatuur 

EEN BETONSTOP IS NOODZAKELIJK, NIET EENVOUDIG EN NIET GENOEG 
Hans Leinfelder
Een betonstop is noodzakelijk 
Een betonstop is niet eenvoudig 
Een betonstop is niet genoeg 
Literatuur 

BURN-OUT: WAT IS HET, EN… WAT IS HET NIET? 
Op zoek naar prevalentie, oorzaken, gevolgen en oplossingen
Hans De Witte
Wat is ‘burn-out’? Van oud naar nieuw 
Wat is het niet? Onderscheid met fenomenen zoals werkstress en depressie 
Prevalentie: hoe vaak komt burn-out voor? 
Wat veroorzaakt burn-out: het werk, de persoon of het gezin? 
Gevolgen van burn-out 
Op zoek naar oplossingen 
Samenvatting en besluit 
Literatuur 

AUGUSTINUS VAN HIPPO: HEILIGE ONDER EEN BESTOFTE STOLP OF EEN STEM VOOR DE EENENTWINTIGSTE EEUW? 
Anthony Dupont
Een rusteloze biografie 
Een augustiniaanse hermeneutiek 
Doctor gratiae 
Relevante stem voor de eenentwintigste eeuw 
Literatuur 

WAAR KOMT ONZE EMPATHIE VANDAAN EN WAAROM? 
Rudi D’Hooge
De empathische aap 
De psychobiologische basis van empathie 
Spiegelneuronen 
Hormonen en empathie 
Empathie, neuroplasticiteit en educatie 
Conclusie 
Referenties en literatuur 

HET BELANG VAN ZORGVULDIG TOLKEN EN DUIDELIJKE COMMUNICATIE 
Heidi Salaets
Inleiding: enkele verhalen 
Terminologiepitch 
Geschiedenisflash 
Tolkonderzoek in de praktijk: een voorbeeld 
Conclusie: impact en valorisatie 
Noten 
Referenties 

ARISTOTELISCHE DIAGRAMMEN: EEUWENOUD, SPRINGLEVEND 
Een stand van zaken in de logische meetkunde
Lorenz Demey
Van aristotelische diagrammen naar logische meetkunde 
De logische eigenschappen van aristotelische diagrammen 
De visuele eigenschappen van aristotelische diagrammen 
Historische toepassingen van aristotelische diagrammen 
Hedendaagse toepassingen van aristotelische diagrammen 
Tot besluit 
Literatuur 

UITERLIJK EN UITSLUITING: HET UITDIJENDE SCHOONHEIDSREGIME IN TIJDEN VAN GROEIENDE ONGELIJKHEID 
Giselinde Kuipers
Inleiding: het uitdijende schoonheidsregime 
Waarom het steeds belangrijker is geworden om mooi te zijn 
Schoonheid en ongelijkheid 
Uiterlijk en uitsluiting in de eenentwintigste eeuw: nieuwe vragen 
Noten 
Literatuur 

AFVALVERBRANDING IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE: EEN CONTRADICTIO IN TERMINIS? 
Jo Van Caneghem
Wat is afval? 
Afval: hoeveelheden en verwerking 
De rol van WtE in de circulaire economie 
Literatuur 

LIJST VAN DE AUTEURS

Format: Textbook - hardback

Size: 240 × 160 × 30 mm

312 pages

ISBN: 9789462702844

Publication: March 22, 2021

Series: Lessen voor de eenentwintigste eeuw 27

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 140907

Bart Pattyn is hoogleraar ethiek aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en directeur van het Overlegcentrum voor Ethiek van de KU Leuven.
Pieter d’Hoine is hoogleraar antieke wijsbegeerte verbonden aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KU Leuven. Pieter d’Hoine is Assistant Professor of ancient philosophy and intellectual history at the Institute of Philosophy, KU Leuven.