Europa, interdisciplinariteit en wetenschap

Lessen voor de eenentwintigste eeuw

Edited by Bart Pattyn and Bart Raymaekers

Regular price €15.00 (including 6% VAT) Sale

Textbook - ebook - PDF

VIEW Textbook - hardback

In de reeks ‘Lessen voor de eenentwintigste eeuw' wordt jaarlijks op een originele en toegankelijke manier nagedacht over de grote thema's van mens, wereld en wetenschap. In deze editie ligt de nadruk op Europa als de ruimte waarbinnen wetenschappelijk onderzoek zich afspeelt. De toekomst van de Europese gedachte, tussen de wereld van de euro en de wereld van de armoede, tussen de invloed op het klimaat en het groene Europa, laat telkens andere dimensies van het Europese verhaal zien.

Steeds nadrukkelijker wordt duidelijk dat geen enkel thema, geen enkel onderzoeksprogramma kan beperkt blijven tot de eigen knusse ruimte. Telkens opnieuw zijn Europa en de wereld de horizon waartegen de zoektocht naar kennis en inzicht plaatsvindt. Van het groene Afrika tot de waterproblematiek, van psychofarmaca tot intellectuele eigendom is er slechts één wereld, die de onze is.

Voorwoord

De toekomst van de EU - De EU en de toekomst
Herman Van Rompuy

De Europese gedachte en de beginjaren
Na de Koude Oorlog
De Europese Unie: populair of niet?
Onzekerheid
De relevantie van Europa
De relevantie van de euro
Nood aan Europese samenwerking
Problemen overwinnen

De schuldencrisis en de toekomst van de euro
Paul De Grauwe

De schuldencrisis in de eurozone
Afwezigheid van automatische solidariteit
Afwezigheid van coördinatie van het nationaal economisch beleid
De reacties van de Europese overheden
Het Duitse schuldenplan
De grote lijnen van een oplossing

Verbroken verbinding
Europa en de armoedebestrijding
Ides Nicaise

Een korte historiek
Waarom heeft het EU-beleid gefaald?
Het remediërende beleid: arbeidsmarktbeleid, sociale protectie en sociale inclusie
Tot besluit: krachtlijnen voor het toekomstige armoedebeleid op EU-niveau
Noten
Referenties

Klimaatbeleid in de Europese Unie
Jos Delbeke en Ger Klaassen

Inleiding
Het klimaatprobleem
De internationale onderhandelingen over het klimaat
Klimaatbeleid in de EU
Tot besluit
Referenties

Het groene Europa: feiten en percepties van milieuproblemen
Erik Smolders

Milieuzorg
Milieuproblemen: uiteenlopende percepties over dezelfde feiten
Vier memo's bij de analyse van milieuproblemen
Milieuwetenschap: het berekenen van de milieuschade
De toestand van het milieu in Europa
Nabeschouwing en besluit
Referenties

Geen groene revolutie voor Afrika
Roel Merckx

Inleiding
Focus op Sub-Sahara Afrika
Waarom geen groene revolutie in Sub-Sahara Afrika?
Laag meststoffenverbruik: een kwestie van prijs?
De controverse tussen organische en anorganische meststoffen
Onaangepaste bemestingsadviezen
Naar oplossingen
Conclusies
Referenties

Water in de eenentwintigste eeuw
Voor iedereen of voor de happy few?
Bart Van der Bruggen*

Inleiding
Hoeveel water is beschikbaar?
De Millenniumdoelstellingen
Demografische evolutie en water
Londen - Kinshasa - Los Angeles
De Nijl
Oplossingen voor waterproblemen?
Waterconflicten
Aanbevolen literatuur

Het semantisch geheugen
Gert Storms

Drie verschillende geheugensystemen
Functies van semantische concepten
De interne structuur van semantische concepten
De hiërachische structuur van semantische concepten
Stoornissen in het semantisch geheugen
Netwerkmodellen: hiërarchische, holistische en gedistribueerde representaties
Activering van semantiek op basis van de woordvorm
Een lange weg te gaan
Aanbevolen literatuur en referenties

Sekse en gender: resultaat van een oeroude bacteriële infectie?
Arnold De Loof

Inleiding
Generatio spontanea versus evolutie
Darwinisme: één enkele levensvorm met veel gezichten
Voorwaarden voor geslachtelijke voortplanting
Wat is een dier?
Wat is er speciaal aan de stamcellen van de kiemcellijn?
De strijd soma-kiemcellijn
De rol van de mitochondria, in oorsprong symbiontische bacteriën
Bevruchting
Eileg en zaadlozing
Zoogdieren: inwendige ontwikkeling en melk
De genetica van de geslachtsbepaling
Gonadale geslachtsomkering bij zoogdieren: slechts 1 gen te inactiveren
Theoretische consequenties van Mendeliaanse genetica
‘Sekse' en ‘gender' zijn slechts partieel overlappende begrippen
Welk is nu het ‘sterke' geslacht?
Conclusies
Referenties

Toerekeningsvatbaarheid, symbolisch herstel en moreel toeval
Arnold Burms

Determinisme, wetenschappelijke objectivering en reactieve attitudes
Verontwaardiging, straf en symbolisch herstel
Symbolisch herstel en moreel toeval
Het innerlijk van de dader

De open geest van de middeleeuwse mystieke literatuur
Rob Faesen

Een terminologische verduidelijking
Een lange literaire traditie
Contemplatieve cultuur en de innerlijke religieuze ervaring
De ‘open geest'
De open geest als ontmoeting
De open geest wordt ervaren
Een les voor de XXIe eeuw?
Geciteerde werken
Aanbevolen literatuur

Het toenemend gebruik van psychofarmaca
Metaforum K.U.Leuven (werkgroep psychofarmaca)

Inleiding: het toenemend gebruik van psychofarmaca
Zijn psychofarmaca effectieve geneesmiddelen?
Bijzondere groepen: Psychofarmaca bij kinderen en ouderen
Psychotherapie versus psychofarmaca
Psychofarmaca en de huisarts
Conclusies
Aanbevelingen
Aanbevolen literatuur

Open innovatie en intellectuele eigendom
Geertrui Van Overwalle

Inleiding
Innovatie
Intellectuele eigendom (IE)
Open innovatie en octrooien Een contradictie?
Licentiemodellen: de sleutel tot co-existentie?
Conclusies
Literatuurlijst
Project
Nuttige websites

Lijst van de auteurs

Format: Textbook - ebook - PDF

ISBN: 9789461660633

Publication: April 04, 2011

Series: Lessen voor de eenentwintigste eeuw 17

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 62135

Bart Pattyn is hoogleraar ethiek aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en directeur van het Overlegcentrum voor Ethiek van de KU Leuven.
Bart Raymaekers is professor in moral philosophy and philosophy of law at the Institute of Philosophy, KU Leuven. Bart Raymaekers is hoogleraar aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte aan KU Leuven. - Hoger Instituut van Wijsbegeerte, KU Leuven