Familie en Macht

De familie Berthout en de Brabantse adel

Godfried Croenen

Regular price €40.00 (including 6% VAT) Sale

Monograph - paperback

Deze publicatie is verkrijgbaar via:

Stadsarchief Mechelen
Nokerstraat 2
2800 Mechelen
Tel. : 015/20 43 46
E-mail : stadsarchief@mechelen.be
http://stadsarchief.mechelen.be/
€ 40,00

Van het midden van de twaalfde tot het midden van de veertiende eeuw behoorde de familie Berthout tot de rijkste en machtigste adellijke families in de Nederlanden. Leden van dit geslacht waren stadsheer van Mechelen en van Helmond en bezaten talrijke landelijke heerlijkheden. Ook in de hertogelijke raad van het hertogdom Brabant speelden de Berthouts een belangrijke politieke rol. Wouter V Berthout was van 1263 tot 1268 regent van de minderjarige hertogen Hendrik IV en Jan I. Zijn zoon Floris Berthout was tussen 1312 en 1314 regent van de minderjarige hertog Jan III en Floris’ broer Willem Berthout was van 1296 tot 1302 bisschop van Utrecht. Over de familie Berthout is bijzonder veel bronnenmateriaal bewaard gebleven. Op basis van uit-gebreid onderzoek in binnen- en buitenland heeft de auteur een belangrijk deel van het middeleeuwse familiearchief gereconstrueerd. De studie van dit ma-teriaal biedt een uniek beeld op het functioneren van een adellijke familie in het politieke en sociale leven van de late middeleeuwen. Zo krijgt de lezer onder andere een duidelijk overzicht van de wijdvertakte verwantenkring van de Berthouts. Ook het familiebezit, zijn waarde, het beheer ervan en de verdeling binnen de familie worden aan een onderzoek onderworpen. Er is ook aandacht voor de dienaars en ambtenaren van de Berthouts werkzaam in de huishoudingen en de administratieve kaders. De auteur slaagt er zo in om de mechanismen en strategieën bloot te leggen waarmee de familie Berthout trachtte om haar macht en vermogen te maximaliseren. Het boek wordt afgesloten met een kritische genealogie waarin gegevens zijn opgenomen over alle bekende familieleden. Het onderzoek van Godfried Croenen over de Brabantse adel werd in 1996 door de Koninklijke Academie van België bekroond met de prijs van de Klasse der Letteren

Familieleden en verwanten

  1. Inleiding
  2. De oudste heren van Grimbergen
  3. Verdere afstamming van de familie Van Grimbergen
  4. De familie Berthout in de dertiende en veertiende eeuw
  5. Verwanten en verwantschap
  6. Naamgeving en vernoeming
  7. Heraldiek en verwantschap
  8. Besluit

  • Patrimonium, landelijk bezit en inkomsten

    1. Inleiding
    2. Ontstaan en oudste geschiedenis
    3. Algemene evolutie in de dertiende eeuw
    4. Het bezit van de Mechelse Berthouts
    5. Het bezit van de Berlaarse Berthouts
    6. Het bezit van de Duffelse Berthouts
    7. Besluit

  • Dienaars, ambtenaars en leenmannen

    1. Inleiding
    2. Huishoudens
    3. Klerken en notarii
    4. Het ambtenarenkorps in de heerlijkheden£
    5. Leenmannen
    6. Besluit

  • Mechanismen en technieken van machtsverwerving en machtsverdeling

    1. Inleiding
    2. Verdeling van macht: het patrimonium
    3. Strijd om macht: de Berthouts en de Brabantse politiek
    4. Verwantschap en machtsverwerving
    5. Veruiterlijking van macht en sociaal prestige
    6. Monopolisering van macht
    7. Besluit

  • Bijlage: genealogie van de Familie Berthout

  • Summary in English
  • Bibliografie
    1. Onuitgegeven bronnen
    2. Uitgegeven bronnen
    3. Secundaire literatuur

  • Index van persoons- en plaatsnamen

  • Format: Monograph - paperback

    Size: 245 × 175 mm

    ISBN: 9789058673107

    Publication: October 13, 2003

    Series: History 8

    Languages: Dutch; Flemish

    Stock item number: 45790

    Download: https://books.google.be/books?id=Ws1oAAAAMAAJ&q=familie+en+macht&dq=familie+en+macht&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi5nKb6qKXvAhXHUhUIHX80A8QQ6AEwAHoECAAQAg