Tussen beleving en verbeelding

De stad in de negentiende-eeuwse literatuur

Edited by Inge Bertels, Jan Hein Furnée, Tom Sintobin, Hans Vandevoorde, and Rob van de Schoor

Regular price €49.50 (including 6% VAT) Sale

Edited volume - paperback

Onderzoek naar de complexe negentiende-eeuwse stadsbeleving
Negentiende-eeuwers hadden het niet bepaald gemakkelijk om hun eigen steden te begrijpen. Hoe kon het ook anders: industrialisering, technologische vooruitgang en verhoogde mobiliteit veranderden de toenmalige leefruimte in een onwaarschijnlijk tempo. Dat bracht bruuske perspectiefwijzigingen teweeg en steeds veranderende belevingen van de ruimte die op hun beurt weer tot tal van uitdagingen, maar ook spanningen en paradoxen leidden. Werd de stad de ene keer met vrijheid, rijkdom, spektakel en artistieke inspiratie geassocieerd, de andere keer merkte men slechts de ongezondheid, de eenzaamheid, de zedeloosheid en de herrie ervan op.

In dit boek gaan historici en literatuurwetenschappers op zoek naar deze complexe beleving van de stedelijke ruimte in de negentiende eeuw. Door zowel het gedrag als de teksten van eigentijdse literatoren centraal te stellen biedt deze publicatie nieuwe inzichten in de negentiende-eeuwse spektakel- en amusementscultuur, in de relatie tussen stad en natuur en de omgang met stedelijk erfgoed. 

Deze publicatie is GPRC-labeled (Guaranteed Peer-Reviewed Content).

Contributors: Adelheid Ceulemans (Liberaal Archief en UA), Sofie Onghena (KU Leuven), Evelien Jonckheere (Universiteit Gent), Andreas Stynen (ADVN), Bruno Notteboom (Universiteit Gent), Leen Dresen (Radboud Universiteit Nijmegen), Jens Van de Maele (Universiteit Gent), Brecht Deseure (KU Leuven), Nancy Stieber (University of Massachusetts Boston), Evert Vandeweghe (Universiteit Gent), Mary Kemperink (Universiteit Groningen), Anna Geurts (University College, Oxford en Universiteit Twente, Enschede), Daniel Acke (Vrije Universiteit Brussel)

Inge Bertels, Jan Hein Furnee, Tom Sintobin, Hans Vandevoorde,
Rob van de Schoor | Inleiding

1. Spektakel en vertier
Nancy Stieber | Historische sensatie, taxidermie en theatraliteit in de
performance van eindnegentiende-eeuws Amsterdam

Sofie Onghena | Spektakelstukken. De mise-en-scène van de
wetenschap in de Belgische stad, 1860-;1914

Evelien Jonckheere | Van neurasthenicus in het café-concert tot
gymnast in het variététheater. Verstrooiing en aandacht in de Gentse
attractiecultuur (ca. 1880-1900)

Adelheid Ceulemans | Artistieke ontmoetingsplaatsen in de poëzie van
Theodoor Van Ryswyck (1811-1849)

2. Groene idylle en inferno
Andreas Stynen | Een nieuwe eredienst. Campagnes voor de naturalisatie
van het stadsbestaan

Bruno Notteboom | L'Art Public. Beelden van stad en natuur rond het
fin de siècle

Leen Dresen | De botanische stadswandelingen van Geertruida Carelsen
in Amsterdam

Jens Van de Maele | “Ik heb sinds jaren geen buiten meer gezien”. De
beleving en verbeelding van stads- en plattelandsnatuur in de vroege
romans van Lode Baekelmans

Daniel Acke | Ontmaskering van de urbane genotscultuur en utopie van
het natuurlijke leven. Bruxelles rigole... (1883) van Henri Nizet

3. Vertrouwd en vreemd
Brecht Deseure | “Al ongehoorde nieuwigheden”. Beleving van de
Antwerpse stedelijke ruimte in revolutietijd

Evert Vandeweghe | Tussen droom en daad. Het literaire stadsbeeld van
Aalst, Dendermonde, Oudenaarde en Veurne, 1830-1914

Anna Geurts | Elders thuis. Noord-Nederlandse reizigers in Europese
steden, 1815-1914

Mary Kemperink | Citylife in Nederland rond 1900. Literatuur als bron
voor stadsgeschiedenis

Over de auteurs

Format: Edited volume - paperback

Size: 240 × 160 mm

ISBN: 9789058679697

Publication: December 10, 2013

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 83716

Hans Vandevoorde (1960) doceert Nederlandse literatuur aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij werkt aan een biografie van August Vermeylen en publiceert over literatuur en cultuur van de negentiende eeuw tot vandaag.

Inge Bertels is universitair docente architectuurgeschiedenis aan de opleiding Architectonische Ingenieurswetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel.


Jan Hein Furnée is universitair docent cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis na 1750 aan de opleiding Geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam.


Rob van de Schoor is universitair docent negentiende-eeuwse letterkunde aan de afdeling Nederlands van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Tom Sintobin is universitair docent aan de afdeling Algemene Cultuurwetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen.


Deze bundel is een belangrijke aanvulling op het stadshistorisch onderzoek in de Lage Landen. Het is een noodzakelijke inhaalslag op het terrein van de moderne stadsgeschiedenis die sinds de 'cultural and spatial turn' aanzienlijk is verrijkt.
Paul van de Laar, Tijdschrift voor geschiedenis, 2015, jrg. 128, no. 4


 

“Het boek als geheel is vernieuwend omdat methoden uit verschillende wetenschappelijke disciplines met succes en verhelderend worden gecombineerd. Recente inzichten uit de stadsen mentaliteitsgeschiedenis, hier gefocust op de negentiende eeuw en het fin de siècle in het bijzonder, worden verbonden met modellen uit de discoursanalyse en de literatuurwetenschap.
Op die manier analyseren historici literaire bronnen en literatuurwetenschappers betrekken in hun tekstanalyses inzichten uit historisch onderzoek van bijvoorbeeld nationalisme, stadscultuur of geneeskunde. De interdisciplinaire intenties worden effectief waargemaakt.” -; Piet Couttenier, UAntwerpen/KULeuven