Dans in België 1890-1940

Staf Vos

Regular price €25.00 (including 6% VAT) Sale

Monograph - paperback

VIEW Monograph - ebook
Pioniersstudie over dans in de Belgische kunstwereld
Dans in België brengt het boeiende verhaal van vijftig jaar dansgeschiedenis. Lang vóór er sprake was van De Keersmaeker of Béjart dacht men in Brussel en Antwerpen al na over de plaats van dans tussen de kunsten. Terwijl dans in de late negentiende eeuw gebukt ging onder een kwalijke reputatie, veroverde de kunstvorm in de periode 1890-1940 een belangrijke plaats in het Belgische artistieke landschap.

Staf Vos toont hoe buitenlandse dansers, van Isadora Duncan en Les Ballets Russes tot Rudolf von Laban, als voorbeeld dienden voor binnenlandse initiatieven. Daarnaast vertelt dit boek over filosofen, kunstenaars, pedagogen en politici die werden getroffen door de kracht van dans. De lezer krijgt hierdoor een originele kijk op het Belgische artistieke en intellectuele leven in de vroege twintigste eeuw. 

Deze publicatie is GPRC-labeled (Guaranteed Peer-Reviewed Content).

Inhoud
Woord van dank
Inleiding

Deel I Dans als kunst 1890-1920

HOOFDSTUK 1
Wie is er bang voor de danseres?

Dans en verbeelding in het fin de siècle
Nimfen, boerenmeisjes en vissersdochters
De danseres als femme fatale
Wagner en de dans
Loïe Fuller en het 'ultieme gedicht'
Een goddelijk medium
Het sensuele ornament
Besluit

HOOFDSTUK 2
Natuurlijke discipline
De 'vrije' solodans en de danspedagogie

Bloemen voor Isadora
Naar een volwaardige kunst
In/uit evenwicht
Het Griekse voorbeeld
De stille taal
'Natuurlijke' danspedagogie
Feministe of 'antiek genie'?
Het laboratorium van het lichaam
Besluit

HOOFDSTUK 3
Geraffineerde verleiding

De Ballets Russes en de herwaardering van het ballet
De Russisch-oriëntaalse mode
'Le ballet règne'
Ballet als 'heilige kunst'
'Zijn dans betekent niets'
De reis van Félyne Verbist
Een ballerina als Belgische ambassadrice
Besluit

Deel II Tegenbeelden 1921-1929

HOOFDSTUK 4
'Een opera zonder ballet is onmogelijk'

Nieuwe wegen voor het ballet in Antwerpen en Brussel
Een nieuw ballet voor Antwerpen
Een internationaal repertorium
Pleitbezorgers buiten de opera
'Godsdienstige' dans in de opera
Een breed draagvlak voor dans in Brussel
Autonomie op papier
Wat met geletterde en muzikale danseressen?
Besluit

HOOFDSTUK 5
Het eeuwige duel
Bevrijding en beheersing in de kunstdans buiten het ballet

'Noblesse oubliée'
Dansopleiding in Antwerpen
Dansers op rondreis
De voorstelling van het leven
De wildernis in eigen hart
Besluit

HOOFDSTUK 6
'Een staat van zuiverheid'
Dans en modernisme in de jaren twintig

Noli me tangere?
Vorm of vrouw
Dansen van angst en pijn
De louterende dans
Géén tijd van 'caricaturale menschjes'
Besluit

Deel III De dans van de gemeenschap 1930-1940

HOOFDSTUK 7
'Het onuitdrukbare uitdrukken'
Werelds of onwerelds engagement in de theaterdans

Ballet tussen routine en spiritualiteit
Nieuwe uitdagingen voor een oud genre
Voorbij het visioen
Koloniseren zonder tanks
Solodans als sublimatie
Het wassenbeeldenmuseum
Vechters en filosofen
Besluit

HOOFDSTUK 8
Kunst voor de massa?

Dans buiten de traditionele theaters 263
Het Duitse voorbeeld
Het lichaam in de ruimte
Op zoek naar een podium
Profilering in de zuilen
De utopie van de 'lekendans'
Bewegingskoor als politiek instrument
Verspreiding van een genre?
Van innerlijke schoonheid naar uiterlijke vorm
Dans en nationale identiteit
Besluit

Balans
Lichaamskunst
Institutionalisering en verzelfstandiging
Tegenbeelden
Ambities en kansen
Perspectieven

Bibliografie
Illustratieverantwoording
Persoonsregister

Format: Monograph - paperback

Size: 230 × 170 mm

ISBN: 9789058679215

Publication: October 17, 2012

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 67473

Staf Vos promoveerde in 2009 tot doctor in de geschiedenis aan de KU Leuven. Sinds 2012 werkt hij als onderzoeker bij Het Firmament, expertisecentrum voor het erfgoed van de podiumkunsten (theater en dans).


Het boek van Staf Vos [...] brengt een gedetailleerd relaas over vijftig jaar dansgeschiedenis die zonder aarzeling als scharnierdecennia kunnen worden bestempeld. Willen we de huidige danskunst begrijpen en -; meer nog &
 

Een van de grote verdiensten van het boek 'Dans in België' is dat het de beperkte hedendaagse visie op dans openbreekt. Cultuurhistoricus Staf Vos voert de lezer terug naar een tijd toen in België de artistieke status van dans -; ook die van het klassiek ballet -; allerminst vanzelfsprekend was. Object van onderzoek vormt precies de manier waarop de dans als kunstvorm in de periode 1890-1940 gelegitimeerd werd. Hoe en waarom werden verschillende dansgenres en -stijlen aanvaardbaar gemaakt als kunst of om andere redenen als betekenisvol aangeprezen?' [...]
Dans in België' is een belangrijke pioniersstudie. Niet eerder werd het begin twintigste-eeuwse dansaanbod in België -; met bijzondere aandacht voor Antwerpen en Brussel -; zo grondig gereconstrueerd.
Marleen Brock, Journal of Belgian History, XLIII, 2013, 2-3


 

Historisch onderzoek naar dans in België is jammer genoeg zeer zeldzaam. Alleen daarom al is een studie als Dans in België 1890-1940 van Staf Vos meer dan welkom. [...]
Maar Vos heeft van de nood een deugd weten te maken. Door zich te concentreren op de strijd om de dans als autonome kunstvorm, schrijft hij ook een stuk Belgische (en internationale) cultuurgeschiedenis. [...] Dat alles resulteert in een kleurrijk en dynamisch panorama van de eerste helft van de twintigste eeuw, waarin de dans zich langzaam maar zeker losmaakt van de negentiende-eeuwse Wagneriaanse banvloek, die het ballet uit het gesamtkunstwerk opera weerde. [...]
De studie van Vos brengt een nieuw onderzoeksterrein in kaart. Ze redt niet alleen een aantal namen (van dansers, choreografen en danscritici) van de vergetelheid, ze stimuleert ook om op een aantal aspecten dieper in te gaan.

Erwin Jans, De Leeswolf 2, 2013


 

Vos brengt niet alleen een schat aan bronnenmateriaal bij elkaar, maar biedt ook een uiterst origineel perspectief op de ingewikkelde legitimatiestrijd van de kunstdans. Alleen al daarom is 'Dans in Belgie' een erg boeiend historisch en cultuursociologisch document.
Karel Vanhaesebrouck, Etcetera, jaargang 31, nr 132, maart 2013


 

Dans in België vertelt niet alleen de geschiedenis van dans bij onze zuiderburen, want dat doet het natuurlijk ook, maar beschrijft in de eerste plaats de perceptie van dans, hoe er in de verschillende perioden tegen dans aangekeken werd. Dat is wat dit boek zo bijzonder maakt.
Dans in België is een boeiend boek voor iedereen die in de (sociale) geschiedenis van de dans is geïnteresseerd of in het vooroorlogse artistieke en intellectuele leven in België.
Joost Groeneboer, Dansmagazine, december 2012


 

Bravo voor het initiatief en de realisatie, want dans en dansers bij ons hebben nog veel steun en belangstelling nodig om niet steeds achteraan te hinken...
Al de muziekscholen en academies zouden een exemplaar moeten aankopen, de conservatoriums zeker.

Barones Jeanne Brabants, danseres, danslerares, choreografe en oprichtster van de Koninklijke Balletschool van Antwerpen en het Ballet van Vlaanderen.