
Welkom in Antwerpen?
Het Antwerpse vreemdelingenbeleid, 1830-1880
Ellen Debackere
Fascinerend onderzoek dat het vreemdelingenbeleid vroeger en vandaag kadert
In de negentiende eeuw bloeide de haven van Antwerpen en dat leidde tot een groeiende aantrekkingskracht op zowel internationale immigranten alsook werkmigranten uit andere hoeken van het land. In dit boek wordt onderzocht hoe de stad Antwerpen omging met buitenlandse nieuwkomers in een periode waarin niet enkel het aantal migratiebewegingen steeg, maar waarin ook de inmenging van de centrale staat alsmaar toenam. Na de onafhankelijkheid van België was de medewerking van de lokale bestuursniveaus aan het vreemdelingenbeleid geen evidentie: de meeste steden in de Zuidelijke Nederlanden hadden van oudsher een sterke traditie van politieke autonomie opgebouwd. Deze studie toont aan hoe de prioriteiten van het stedelijke vreemdelingenbeleid verschilden van die van de nationale staat, en hoe de stad het beleid ten aanzien van buitenlandse nieuwkomers soms bewust selectief toepaste. Het zijn tendens en die ook in de eenentwintigste eeuw nog actueel zijn en die het vreemdelingenbeleid - zowel vroeger als vandaag - vorm geven.
Lijst van figuren, grafieken, tabellen en kaarten
1 Inleiding
2 Het vreemdelingenbeleid in Antwerpen
4 “On dit qu’elle était porteur d’un passeport”
5 “Que cette mesure nous considérons comme inhumaine”
Besluit
Appendix
Noten
Bibliografie
Format: Monograph - paperback
Size: 240 × 160 × 15 mm
280 pages
ISBN: 9789462702141
Publication: January 27, 2020
Languages: Dutch; Flemish
Stock item number: 133020
Christina Reimann, BMGN — Low Countries Historical Review | Volume 137 (2022) | review 18, DOI: https://doi.org/10.51769/bmgn-lchr.12189
Maïté Van Vyve, TSEG, VOL. 18, NO. 2, 2021, https://tseg.nl/article/view/10787/12073, DOI: 10.52024/tseg10787
Deze studie, een handelseditie van een doctoraal proefschrift, vertrekt vanuit het lokale niveau om het immigratiebeleid in de halveeeuw tussen1830 en 1880 te analyseren. Na een eerste hoofdstuk waarin de stand van het onderzoek wordt uiteengezet, wordt in vier hoofdstukken de alledaagse werking van de Antwerpen vreemdelingenadministratie belicht.Het onderzoek naar het vreemdelingenbeleid is vooral gebaseerd op individuele dossiers van vreemdelingen die zich aanmeldden bij de Antwerpse overheid,die onderstand kregen of administratief uitgewezen werden. Via steekproeven worden deze dossiers op een systematische manier verwerkt om zo een schat aan informatie over vier verweven beleidspraktijken - de registratie, de identicatie, de onderstandsverlening en uitwijzing van vreemdelingen- te verzamelen.
Frank Caestecker, Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, LI, 2021, 3
Le travail d’Ellen Debackere n’en demeure pas moins riche et innovant. Au fil des chapitres, il montre à quel point le XIXe siècle constitue une période charnière d’expérimentation en matière de régulation administrative des migrations. [...] on ne peut que souhaiter que cette étude pionnière puisse inspirer d’autres projets de recherche sur d’autres types d’agglomérations.
Une idée largement partagée veut que l’intégration des migrants ait toujours été problématique, même quand ceux-ci provenaient d’autres pays européens et ne creusaient donc pas un fossé culturel dans leur terre d’élection. Mais les sciences historiques sont le plus souvent rétives aux généralisations. Ainsi ressort-il de la thèse de doctorat d’Ellen Debackere, portant sur la ville d’Anvers au cœur du XIXè siècle, que celle-ci fut alors des plus accueillantes à l’étranger, davantage même que ne le souhaitaient les autorités nationales.
P.V., Le passé belge, juin 30, 2020