Meer dan boer alleen

Een geschiedenis van de Landelijke Gilden, 1950-1990

Chantal Bisschop

Regular price €20.00 (including 6% VAT) Sale

Monograph - paperback

Belangrijke en vernieuwende bijdrage in het onderzoeksgebied New Rural History

‘Meer dan boer’ alleen vertelt het verrassende verhaal van de Landelijke Gilden. Deze sociaal-culturele vormingsbeweging voor plattelandsbewoners ontstond na de Tweede Wereldoorlog in de schoot van de Boerenbond. Met de openstelling voor het brede plattelandspubliek reageerde deze klassieke landbouworganisatie succesvol op het sterk veranderende naoorlogse platteland in Vlaanderen. Chantal Bisschop schetst op een verfrissende manier de geschiedenis van de Landelijke Gilden en levert zo een belangrijke bijdrage op het vlak van New Rural History. Vernieuwend is onder meer de aandacht voor rurale bewegingen, het reflexieve gebruik van interviews en de focus op de beleving en betekenisgeving van zowel leden, personeelsleden als bestuurders. De mensen achter de organisatiestructuren komen zo – letterlijk – aan het woord. Bovendien wordt de wisselwerking tussen het nationale en plaatselijke niveau, aan de hand van een casestudy van het dorpje Vivenkapelle, indringend blootgelegd.

Deze publicatie is GPRC-labeled (Guaranteed Peer-Reviewed Content).
Afkortingen
Tabellen
Grafieken
Schema’s
Inleiding

1 Nieuwe invalshoeken
 Oog voor de mensen achter de structuren
 De Boerenbond als sociale beweging?
 Wat is het platteland?
2 Toegangen tot het verleden
 Lezen
 Luisteren
3 Vooruitblik
4 Dankwoord

1 De Boerenbond. Een bondige schets van een eeuw geschiedenis
1 Een oude en gedegen organisatie
2 Ontwikkelingen na 1945

2 De boer als mens. Naar een culturele werking in de Boerenbond (1957-1966)
1 Volksverheffing
 Door het oog van een opziener
 “De vrouw is uiteraard meer ontvankelijk voor kultuur”
2 “De vensters open en het stof buiten”
3 “De eerste man van de cultuur”
 Nackaerts als tv-man
 Streven naar een Vlaamse cultuur
4 De Kultuurdienst
 Institutionalisering en profilering
 Sociaal-cultureel werk
5 Boeren zijn ook mensen
 Een verruimd cultuurbegrip
 Een modern cultuurpatroon
6 “De Kultuurdienst, dat was een zeer eigenaardige zaak”

3 Meer dan alleen maar boeren. De herstructurering van de Boerenbond (1966-1971)
1 “De Boerenbond aanpassen aan de noden van de tijd”
 Europees landbouwbeleid
 De Belgische economie en landbouwsector
 Impact op de Boerenbond
 “Een amalgaam van alle mogelijke mensen”
 Schaalvergroting en specialisering
 De Drietand
2 De moeizame weg naar 1971
 Een ‘monistische’ of ‘dualistische’ Boerenbond?
 Een plattelandsbeweging voor mannen?
 “De splijtzwam van de specialisatie”
3 Een grondige koersverandering?
 Meer dan katholieke boeren alleen
 “De organisatie is fundamenteel gedemocratiseerd”
 “Het belang om met zijn allen samen te blijven”
 De Landelijke Beweging als neveneffect
 Een grote continuïteit?

4 Wie zijn we en waar willen we naar toe? De start van de Landelijke Gilden (1972-1978)
1 “En we geraakten stillekes aan in gang zo”
 Aarzeling alom
 “Die van de Vlaanders zagen dat niet zitten”
 Aantrekken van nieuwe leden
2 De vicieuze cirkel doorbroken
 Andere activiteiten
 “Mentale reconversie” van de kaders
 De ‘Grondvisie’
 Het decreet van 4 juli 1975
3 De zoektocht naar een eigen identiteit
 Onderdeel van de Landelijke Beweging
 Rurale beweging

5 De groei naar een plattelandsbeweging. De werking van de Landelijke Gilden (1978-1990)
1 “We moeten ons eerstgeboorterecht op het platteland handhaven”
2 Het Jaar van het Dorp (1978)
 Een overheidsinitiatief aangestuurd door de Boerenbond
 Respect voor de eigenheid van het platteland
 “Gesneden brood” voor de Landelijke Gilden
3 Nieuwe sporen
 Professionele centrale
 “Plattelandssyndicaat”?
 Van ontmoeting naar actie
 Verbrede werking
 Stijgende aandacht voor gezinswerking
4 Blijvende zoektocht naar een eigen identiteit
 Vormingswerk onder vuur
 “Hertekenen van de organisatorische opstelling”
 Een plattelandsbeweging

Besluit
Bibliografie
Bijlagen
Illustratieverantwoording
Index van persoonsnamen

Format: Monograph - paperback

Size: 230 × 170 mm

ISBN: 9789462700260

Publication: May 22, 2015

Series: ICAG-Studies 5

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 98359

Chantal Bisschop is doctor in de geschiedenis (KU Leuven) en stafmedewerker immaterieel cultureel erfgoed en mondelinge geschiedenis bij het Centrum Agrarische Geschiedenis.
Bisschop laat in haar analyse overtuigend zien dat de oprichting van de Landelijke Gilden vanuit het perspectief van de organisatiestructuur als scharniermoment kan worden gezien. [...] Het genuanceerde en gedetailleerde beeld dat Bisschop schetst van het ontstaan van de Landelijke Gilden wordt, naast de lange tijdshorizon, versterkt door doeltreffend gebruik van inzichten ontleend aan organizational studies. [...] Dit doet echter niets af aan het belang van het onderzoek, dat een kritische reflectie biedt op de grillige pogingen van een landbouworganisatie zich aan te passen aan het veranderende platteland en daarmee transformeerde tot nieuwe rurale beweging.
Floor Groefsema, Tijdschrift voor Geschiedenis, 2017, jaargang 130, nummer 3

  Tijdschrift voor Geschiedenis
Bisschop brengt met haar analyse vernieuwende inzichten naar voren; [...] een boek dat de Belgische historiografie verrijkt en paden voor toekomstig onderzoek opent.

 

Auteur Chantal Bisschop, stafmedewerker immaterieel cultureel erfgoed en mondelinge geschiedenis bij het Centrum Agrarische Geschiedenies (CAG), schetst op een verfrissende manier de geschiedenis (1950-1990) van Landelijke Gilden. Zo laat ze via interviews de mensen achter de organisatiestructuren (leden, personeelsleden en bestuurders) aan het woord. Dat levert een schat aan persoonlijke en lokale verhalen op. Bovendien wordt de wisselwerking tussen de top van de plattelandsbeweging in Leuven en een lokale gilde indringend blootgelegd via een casestudy van het West-Vlaamse dorp Vivenkapelle (nabij Damme).
Boer & Tuinder, Jan Van Bavel, 7 augustus 2015


 

In het boek 'Meer dan boer alleen' laat Chantal Bisschop de mensen achter de organisatiestructuren aan het woord. Een schat aan persoonlijke en plaatselijke verhalen worden in het boek neergepend. Aan de hand van een casestudy van het dorpje Vivenkapelle, nabij Damme, toont Bisschop de wisselwerking tussen de top van de plattelandsbeweging in Leuven en een lokale gilde.
Vlaams infocentrum land-en tuinbouw - vilt.be