De Cleijne Schoolen

Het onderwijs vormt een essentiële schakel in ons maatschappelijk bestel. Niet ten onrechte heeft men het wel eens als "de vierde macht" omschreven. De school staat en stond vaak centraal in belangrijke maatschappelijke discussies. Zij werd en wordt bekritiseerd, zelfs in vraag gesteld: zij laat niemand onverschillig. Ook de historicus wordt geboeid door dit fenomeen. Hij ziet om in verwondering en probeert iets bloot te leggen van de veranderingen die school en maatschappij in de loop van de geschiedenis ondergaan hebben. Deze studie wil een beeld schetsen van de kleine (lagere) scholen in de Zuidelijke Nederlanden, vooral in het oude hertogdom Brabant, tussen het einde van de 16de en het einde van de 18de eeuw. Omdat elk historisch werk schatplichtig is aan voorgangers, beginnen we deze studie met een kort overzicht van wat er reeds gepresteerd is op het valk van onderwijsgeschiedenis, en dit zowel op nationaal als op internationaal vlak. Vanuit deze twee invalshoeken trachten we in een derde paragraaf het onderwerp en het opzet van ons eigen project te verduidelijken.

Voorwoord

Lijst van sigels en afkortingen

Inleiding

Art. 1. Het volksonderwijs van het Ancien Régime in de Belgische geschiedschrijving

Art. 2. Actuele tendensen in hte onderwijsgeschiedenis

Art. 3. Aflijning van het onderwerp en bronnengeschiedenis

Hoofdstuk I: Het onderwijs in zijn institutionele kader: wetgeving, benoemingsbevoegdheid en toezicht

Inleiding

Art. 1. De onderwijswetgeving van de katholieke reformatie

Art. 2. Benoemingsbevoegdheid en toelatingsvoorwaarden

Art. 3. Controle en toezicht

Art. 4. Toenemende staatsinterventie in de tweede helft van de 18de eeuw

Besluit

Hoofdstuk II: De uitbouw van het scholennet: een kwantitatief beeld

Inleiding

Art. 1. De erfenis van de zestiende eeuw

Art. 2. De spreiding van de kleine scholen op het platteland

Art. 3. De spreiding van de kleine scholen in de grote en middelgrote steden

Art. 4. Bondige schets van enkele aanverwante schooltypes

Besluit

Hoofdstuk III: Schoolmeesters en -meesteressen: profiel van een heterogene groep

Inleiding

Art. 1. Ambtsduur, mobiliteit en familiale traditie

Art. 2. "Soo als een goet schoolmeester betaemt": enkele aspecten van de deontologie

Art. 3. Intellectuele en didactische kwaliteiten: een poging tot evaluatie

Art. 4. Het "out liedeken van meer gagie te willen hebben": de financiële situatie van de leerkrachten

Besluit

Hoofdstuk IV: Leerstof, didactiek en leerdoelstellingen: een drieluik

Inleiding

Art. 1. Hoofdelijk onderwijs in een bescheiden infrastructuur

Art. 2. De leerstof: een staalkaart

Art. 3. De doelstellingen van het volksonderwijs

Hoofdstuk V: De schoolgaande jeugd

Inleiding

Art. 1. Enkele schattingen omtrent de deelname aan het onderwijs

Art. 2. De uitbesteding

Art. 3. De kleine vreugden van het schoolleven

Algemeen besluit

Résumé Français

Bijlagen

Bijlage 1: Overzicht van de bestudeerde schoolmeesterscontracten

Bijlage 2: Overzicht van de bestudeerde stadsgeboden op het vlak van de kleine scholen

Bijlage 3: Overzicht van de bestudeerde schoolreglementen

Bijlage 4: Specifieke vindplaatsen van de dekenale visitatieverslagen

Bijlage 5: De spreiding van de kleine scholen op het platteland en in de kleine steden

Bibliografie

1. Bronnen

2. Werken

Format: Monograph - free ebook - PDF

Size: 240 × 160 mm

ISBN: 9789061863519

Publication: January 01, 1990

Series: Symbolae Facultatis Litterarum Lovaniensis - Series B 7

Languages: Dutch; Flemish

Stock item number: 45695

Download: https://books.google.be/books/p/leuven_university_press?q=&hl=nl&vid=9789061863519&ie=UTF-8&oe=UTF-8&redir_esc=y